Hai câu Nguyễn Du đặt vào miệng Hoạn Thư nên sửa lại một chút và chỉ để dùng cho nam giới: Anh tôi có một cháu trai, 12 tuổi. Phải biết rõ rệt, chắc chắn sự gần gũi về xác thịt của hai phái chỉ được phép trong hôn nhân công chính và nhắm mục đích sinh con.
Họ nhận thấy mình là vật chi chi trong xã hội gia đình, trong xã hội học đường hay bất cứ ở một đám đông nào. Chỉ cho họ thấy nhiều hình thức mê tín của tà đạo làm hèn yếu tinh thần tuổi trẻ, dân tộc. Họ muốn trong số bạn chơi, bạn lớp có một tâm hồn như ý, chia sớt riêng nguồn tâm sự vô bờ bến của họ.
Dĩ nhiên là bạn vẫn sáng suốt coi ái tình là phương thế để sinh con và xây dựng hạnh phúc cho gia đình với bạn đời của bạn, chớ bạn không coi ái tình là một đồ chơi. Nhưng vào buổi dậy thì chúng được đầy đủ phát triển. vào tuổi thành nhân và lão thành thì tâm lý nam nữ có nhiều biến đổi chớ lúc hoa niên bạn gái đáng khen hơn bạn trai ở chỗ trầm tĩnh khi phán đoán.
Cây gõ dù bị kẻ ác bôi trét uế vật thể nào khi cần dùng đem rửa vẫn hữu dụng. Nam giới, trong đó có bạn trai, mang nặng bản năng ích kỷ nầy, nhưng là một thứ ích kỷ không có ác ý, không mưu cơ. Vào hoa niên, nam thanh có kẻ khi ngủ hay bị những chiêm bao mà trong đó họ thấy những cuộc giao duyên, gặp gỡ, trò chuyện, thư từ đầy màu sắc hoa nguyệt.
Như tôi đã nói, lúc tiền thanh niên, bạn trai ưa những gì liên hệ mật thiết với ngũ quan, mà bất kể cái gì sâu sắc. Các khuyết điểm trên của các bạn trai như tôi đã nói sẽ biến đi khi bạn trai qua tuổi dậy thì để thành nhân . Họ sống giữa đời mà coi đời như mây nổi, cho trần tục là bàn đạp để bước vào cõi lai sinh vĩnh cửu.
Nhưng xét về góc cạnh xã hội loài người, về người họ cộng tác với phái yếu để làm dụng cụ thánh cho Tạo hóa trong sự truyền bá nhân loại. Có khi giả bộ khiêm tốn cho sự khen được gia trọng. Ban đầu bạn trai cảm thấy rụt rè trước một con người mà tâm hồn đối với họ là một vũ trụ mới lạ quá, có lẽ huyền bí lắm.
Còn cái tật đi khoe nữa. Bổn phận nhà giáo dục là tìm hiểu căn góc bạn trai, soi đường sáng cho họ, giúp đỡ họ chiếm đoạt, bảo tồn chân lý. Những nhà tâm lý học Anh, Mỹ hay chiatính con người ra hai hạng, hạng hướng nội và hạng hướng ngoại.
Cái gì chỉ phục vụ cho hạnh phúc hiện thế mà bỏ quên vĩnh phúc sau giờ chết đều sai lạc. Họ không biết chắc ra sao mà biết chắc là thiếu. Gia đình, quốc gia, vận mệnh thế giới đang thiếu những tâm hồn mạnh.
Hồi bé thơ, bạn trai nếu không đặt vấn đề sánh mình với người lớn thì cứ quanh quẩn sống gần người lớn cách vô tư, có khi hoàn toàn tin tưởng ở sự nuông chiều của ngươi lớn thân thích. Có lúc họ nói bậy mà không hay vì mắc lo tỏ ra kỳ quái. Cũng chính nhờ tinh thần mà hành động bên ngoài của bạn trai thường được cân đo nên sâu sắc hơn của bạn gái.
Cũng tại đầu óc nông nỗi nữa. Mà tại cái tật cà riềng cà tỏi, cái tật cà rị cà mọ nói lên một thứ lương tâm vừa bạc nhược vừa hẹp hòi vừa hủ lậu. Họ muốn ai cũng khôn ngoan đúng đắn mà ưa có thái độ con nít.