Để tiến bộ và có những thay đổi tích cực, chúng ta cần thách thức bản thân mình và người khác suy nghĩ và hành động theo những cách mới. Người chồng trả lời rằng ông cảm thấy giận dữ và nản lòng, còn người vợ lại cảm thấy mình thất vọng và bị tổn thương. Nó còn có nghĩa là hợp tác với người khác.
“Đây thật sự là món quà vô giá mà tất cả mọi người mang đến cho tôi. Ai đó đã nói rằng tâm trí chúng ta nằm ngay ở lưỡi. Bước đầu tiên là lắng nghe.
Nhưng chúng ta cũng phải biết cách bước lên những nấc kế tiếp của chiếc thang tiến bộ. Như đã nói, suy nghĩ chính là hạt giống cho những hành động và cảm xúc. Một số người bắt đầu thực hiện và họ đã thay đổi thái độ của mình đối với các vị quản ngục và cũng như với các bạn tù khác.
Đây là một bài tập đặc biệt, giúp thay đổi cách cư xử không mong muốn của bản thân. Tôi thở sâu và khi thở ra, tôi xua tan mọi lo lắng hay căng thẳng. Cơ thể tôi nhẹ nhõm và thư thái.
Trong cuốn The Seven Habits of Highly Effective People (Bảy thói quen của những người thành đạt), Stephen Covey có nói về hai vòng tròn trong cuộc đời chúng ta: vòng tròn Ảnh hưởng - vòng tròn bên trong, và vòng tròn Quan tâm - vòng tròn bên ngoài. Đổ lỗi cho người khác còn có nghĩa là bào chữa cho sự thiếu trách nhiệm của riêng ta. Biết tôn trọng người khác, tôn trọng quy luật tự nhiên, chúng ta sẽ duy trì được sự hòa hợp.
Dường như hạnh phúc, niềm vui của chúng ta bị quyết định bởi điều kiện môi trường bên ngoài, bị phụ thuộc vào hoàn cảnh. Không phải "Tôi sẽ làm. Họ hiểu rằng người ta không thể cứ mãi phớt lờ, giả như không biết đến sự cần thiết của điều tốt.
Tôi nghĩ về đôi bàn chân mình. Cũng có thể dán những câu nói tích cực ở những nơi mà bạn dễ dàng nhìn thấy mỗi ngày. Ước muốn vượt thoát của ta hoàn toàn bị chặn đứng.
Theo ông, dấu hiệu của thói quen sai lầm đó bộc lộ qua việc chúng ta có cảm giác khó chịu đối với người khác. "Chúng ta phải là tấm gương của những điều ta mong nhìn thấy thay đổi ở thế giới này. Đừng bao giờ gò ép hành vi hay tìm cách đi ngược lại quy luật tự nhiên, vì như thế, những tham vọng, những thèm muốn ích kỷ sẽ phá hủy vụ mùa.
Khi tập trung vào những gì vượt ngoài tầm kiểm soát của mình, suy nghĩ của chúng ta trở nên tiêu cực và những suy nghĩ tiêu cực này sẽ như dòng chảy tuôn qua lời nói, hành động và cả thói quen của bạn rồi theo thời gian sẽ định hình nên tính cách của bạn. Suy nghĩ tiêu cực về người khác sẽ làm cho mức độ khoan dung của ta giảm xuống, sự căng thẳng trong mối quan hệ nảy sinh và gia tăng. Khi trung thực, người ta sẵn lòng thay đổi, bởi sự yên tâm của họ không phải do họ tuân theo những quy chế hay những tiêu chuẩn của xã hội mà xuất phát từ sâu trong nội tâm.
Về mặt sinh học, tư duy cũng như tất cả các hoạt động (activities) của con người, đều tiêu hao năng lượng (energy). Tôi nhớ lại lần hướng dẫn buổi thảo luận về tư duy tích cực với một nhóm người ở New Zealand cách đây vài năm. Chúng ta phải thử thách nhưng không bao giờ khiêu khích.