Cũng có đôi khi họ bàn tán về những thành công, về vận mạng, về tài ba của họ. Tập trung trong tâm hồn các nhân đức. Họ cũng biết kẻ nọ người kia bị gạt vậy.
Vì có ái tình căn cứ vào cảm tình đó mà nàng Andromaque của Racine từ chối quả tim của Prrhus vì đã trót yêu Hector. Ngay mấy trang đầu sách Sáng thế kỷ. Họ không tin ai nên không buồn đem tâm sự phanh phui mà chỉ thích trở về với nội tâm, thầm nghĩ những điều mình mong ước cách đơn độc.
Lúc sửa những tác văn của nam sinh, tôi thấytính nầy của họ rất rõ rệt. Ti Hamer Toth mượn một thần thoại Hi lạp để nhấn mạnh sự rút rỉa lương tâm của tội dâm. Đàn ông là phái yếu đối với đàn bà.
Coi chừng cách ăm mặc, sự dòm ngó của tha nhân, buổi mới ngày đầu tất cả tạo cho họ một mặt ngoài gắng gượng khả ái. Quần áo họ treo chài treo lưới. Không trễ muộn gì hết.
Nhờ thân thể chu đáo luyện tập mà họ sẽ làm nhiều việc có ích cho đời. Các thực tế ấy lại hiểu ngầm sự tranh đấu chua cay. Đến quần thì phức tạp nữa: Vải phải thay đổi luôn đã đ ành rồi, hiểu luôn sự thay đổi về thứ ủi hay không ủi.
Làm sao có một tương lai huy hoàng nếu ở hiện tại không biết chuẩn bị. Nếu phải ăn vụng, giấu đút đồ ăn riêng họ cũng không từ. Aùi tình vũ bảo, ít trung tín.
Nhưng, thưa bạn, chuyện đâu còn có đó và chuyện đâu rồi cũng vào đấy. Linh mục Giáo sư tiến sĩ thần học và triết học ở chủng viện Bonne-Esperance đã nói về tính giáo dục: Đó là tất cả một triết học và thần học ngấm ngầm trong sự giải pháp vấn đề nầy. tính nầy nếu người nam thành nhân lão thành còn giữ.
Họ chưa tin tâm tình tư tưởng họ là hay đẹp. Họ có thân thể cường tráng đấy, nhưng ống khóa tâm hồn của họ không chắc. Lúc ấy người lớn nói điều gì nghịch lý, người ta thấy trên gương mặt họ không phải sự hờ hửng mà cặp mắt nghi ngờ và coi chừng họ chất vấn vì thắc mắc.
Nhiều bạn trai có tật ăn nói um sùm. Họ thinh lặng nhưng tâm hồn họ nổi sóng gió. Con người có tự do sử dụng nó hay hướng nó về những lý tưởng tuyệt vời hơn.
Nhưng nam thanh ấy không để nó hướng về một người nữ. Ta giúp họ trừ khuyết điểm ấy rồi giáo luyện họ từ tự ái đến tự trọng để nên người có bản lĩnh. Đến đây bạn cũng chưa thấy tôi bàn ngay vào bản chất ái tình của bạn trai.