Nó chưa pha màu sắc của nhục tình. Nó làm cho tinh thần họ thấy bị hạ bệ, nhục nhã càng làm đau xót càng cuồng loạn nổi lên chống đối lại. Nhà giáo dục nên cho họ đọc lại sách giúp trí nầy cách lành mạnh như loại sách của Jules Vernes, Telemaque của Fenelon hay Odyssée của Homère.
Tôi đã chứng minh chân lý ấy. Trong thời ấu trĩ, các hạch sinh dục của bạn trai còn mầm nụ. Tôi biết có em, nhưng tôi không biết em ở đâu, đang làm gì.
Họ thích giao tiếp với bạn gái ngoài xã hội lắm. Văn học sử và văn nghệ sử thế giới đã chứng minh óc tưởng tượng bạn trai không phải không khả quan. Mà muốn bạn để ý ái tình ấy theo đà sinh lý phát triển trong cơ thể bạn trai ngày một tăng cường độ.
Nhưng vào buổi dậy thì chúng được đầy đủ phát triển. Người bạn gái đồng niên với họ nói thì liếm môi, bẻ miệng, ngả đầu, mắt như thăm dò, tướng diện gò bó. Còn nếu họ nói bằng giọng cổ thì y như thùng bể.
Chỉ có 1/10 may rủi thôi. Bạn gái bị mụn nghe khổ vì sợ mất duyên, bạn trai cũng không khỏi lo âu đâu. Người lớn nhát gan có thể vì quá tự ái bởi kiêu căng.
Cứ quan sát một phòng học sinh nam ở chung trò trọ học thì biết được phần nàotính lôi thôi của bạn trai. Trong cuộc tâm giao vì nhục dục, người bạn trai cũng có thứ ái tình như vậy. Lúc cao hứng, bạn trai bạn trai có thể cho một hay hai sự hiểu biết của mình là lý tưởng, là tận cùng của chân lý để rồi sau một thời gian thấy đầu óc mình còn xốp, lý lẽ của mình còn nhiều lỗ hở.
Viết về tâm lý nhiều hạng bạn trai, tôi không thể quên một số không nhỏ bạn trai xấu hổ phải lôi kiếp đời nghèo khổ, làm thuê, ở đợ, đi xin, sống trong điều kiện vật chất mọi bề túng thiếu. Nếu có cơ hội tiến thân, họ có thể nên người tốt đẹp, hữu ích cho xã hội không thua những bạn trai đang sống sung túc mà thụ giáo đầy đủ. Họ ho sự hiểu biết, nhất là những lời chỉ giáo khôn dại không phải là những chân lý phải theo.
Bè bạn, họ thấy là những kẻ môi mép đường mật mà lòng đầy rắn. Nhưng ai đừng tưởng lòng hy sinh ấy bao la vậy rồi tưởng bản sao, nói nặng nhẹ, bạn trai đều giúp đỡ đâu. Lúc sửa những tác văn của nam sinh, tôi thấytính nầy của họ rất rõ rệt.
Khi sông lòng bạn lắng hết cặn tình bồng bột, bạn thấy đối tượng yêu của bạn có nhiều khuyết điểm. Có thể họ nghe (ba chớp ba sáng) đi mua cây thước và tội nghiệp quá, chiều họ quên mất. Cái thời thơ ngây ấy, quá thơ ngây, đã trôi qua.
Họ có sự tự đắc vô tội là quý trọng tuổi xuân của mình hơn hết. Nhưng vận rủi đã làm mộng tình của nàng phải héo đi bằng cái chết bất ngờ thê thảm của Duplot. tính hy sinh nầy thực đẹp.