Do đó, nó có thể trốn thoát ngay khi con sư tử xuất hiện. Khi sử dụng chiếc mũ xanh lá cây, chúng ta tìm kiếm và đưa ra những ý tưởng mới, đưa ra những phương án và những sự lựa chọn. Đấy cũng chính là một phần quan trọng của lối tư duy và mọi người nên làm thật tốt điều này.
Nó trả lời những câu hỏi: Giá trị của ý tưởng là gì? Nó mang lại lợi ích cho ai và trong hoàn cảnh nào? Làm thế nào để chúng ta biến những giá trị đó thành hiện thực? Liệu còn có những giá trị nào khác nữa? Nhưng việc sử dụng chiếc mũ đen không cho phép chúng ta tranh luận hoặc sa đà vào tranh luận. Chiếc mũ đen cũng chính là cơ hội để chúng ta chỉ ra những mạo hiểm và vấn đề tiềm tàng ở tương lai: Liệu chúng ta cứ thực hiện gợi ý này thì sẽ xảy ra điều gì?
Một số người lại có lối tư duy hời hợt, số khác lại chỉ chăm chăm vào con số thực tế. Tôi đã nói chuyện với Ngài Flint, Ngài Ziegler, Ngài Suarez và Bà Cagliatto và tất cả họ đều dự đoán lãi suất sẽ giảm vào dịp cuối năm nay. Sẽ chỉ có một kết luận được mọi người cùng bàn bạc, nhất trí và đưa ra.
Vấn đề nằm ở chính việc phân nhóm này: mọi người khi được xác định sẵn là tuýp A hay B, họ thường có khuynh hướng điều khiển bản thân phù hợp với tuýp đó. Chẳng hạn: bạn cần khám phá sự việc; cần giải quyết những mâu thuẫn; cần đưa ra quyết định. Trong cuốn “Lối tư duy mới lạ” và cuốn “Tư duy mới lạ dành cho các nhà quản trị” tôi đã đề cập kỹ đến điều này.
Và lối tư duy chiếc mũ trắng cho phép chúng ta đưa ra những sự thật dựa trên niềm tin, nhưng chúng ta phải luôn ghi nhớ rằng đó chỉ là sự thật đứng hàng thứ hai. Nhưng nếu chúng ta chỉ liệt kê vẻn vẹn ba sự lựa chọn, chúng ta sẽ không thể làm nảy sinh những sự lựa chọn khác. … Tôi sử dụng chiếc mũ xanh của tôi để nói rằng chúng ta đã dạt rất xa khỏi điểm bắt đầu của chúng ta.
Tư duy mới lạ tạo nên một thái độ, một cái nhìn, kỹ thuật (bao gồm sự tiến triển, sự khích động và hoạt động khích động) khiến chúng ta đi tắt nhanh khỏi lối tư duy thông thường nhờ vào hệ thống khuôn mẫu bất đối xứng đối với mỗi cá nhân. Nếu chúng ta có được một người chỉ đạo- chủ trì- như vậy, người này sẽ tập hợp các ý tưởng đưa ra bởi lối tư duy mũ xanh. Nói một cách chính xác là chúng ta có thể chỉ cần sử dụng chiếc mũ xanh để tìm kiếm những sự thay thế thêm đó.
… Sử dụng những chiếc mũ xanh của anh và nói xem anh nghĩ như thế nào về điều chúng ta đang làm. Chúng ta hãy dành thời gian để kiểm tra điều này. Khi chung ta tư duy theo phương thức "Sáu chiếc mũ" hiệu quả tư duy được thể hiện ngay.
Điều này là kết quả tìm tòi của óc sáng tạo, những khám phá khoa học hoặc phát minh toán học. Những chiếc mũ vô hình đó đóng một vai trò quan trọng trong việc tư duy. Liệu bạn đang cố gắng để có được những dữ liệu chính xác, hay bạn đang cố lái sự việc theo những ngầm định từ trước?
Mọi người chọn cách tranh luận vì đó là cách giải quyết vấn đề duy nhất mà họ biết. Có thể là do những giá khác nhau không thể dung hoà được. Khi chúng ta đã quen với lối tư duy phác hoạ chiếc bản đồ tư duy, việc lựa chọn con đường trên tấm bản đồ được xác định bởi những giá trị và những xúc cảm.
Sử dụng mũ xanh tư duy, mọi người gợi ý để sửa đổi một ý tưởng nhằm tránh những thiếu sót. Khía cạnh “kỳ vọng” cũng rất quan trọng đối với chiếc mũ xanh tư duy. Khi bạn quyết định đội chiếc mũ nào lên đầu đó cũng chính là sắc thái tư duy mà bạn chọn.